De TV als canvas.

Slechts weinig mensen realiseren zich de enorme invloed van dat steeds grotere en steeds plattere apparaat dat in elke huiskamer en heel wat andere kamers te vinden is: het TV toestel. Het apparaat is feitelijk een groot pallet waarover we andere mensen heel veel macht geven om daar onze belevenis op te creëren. Dat canvas geeft uw wereld vorm zoals de artiesten hebben bepaald dat u het leuk vindt, dat het uw aandacht vangt. Dat TV-scherm is niet meer uit uw wereld weg te denken…

En soms vullen, met de beste bedoelingen, verpleegartiesten dat canvas van mensen met dementie met beelden en geluiden die zij denken dat een goede afleiding of oppas zal blijken. Even rust maar voor wie? Deze geweldige verpleegartiesten realiseren zich zeker niet welke enorme invloed en positieve macht dat zwarte canvas heeft als je weet hoe dat juist te vullen …

Foto met dank aan Andere Tijden .nl

Even terug naar het begin. Op 2 oktober 1951 was de allereerste Nederlandse TV-avond. Op alle 500 TV-toestellen die er toen in heel Nederland bestonden was de TV voor het eerst te beleven. De katholieke staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap mr. Cals opende die historische TV-avond als volgt: “Dit is het moment waarop we ons moeten bezinnen of deze verworvenheid inderdaad een overwinning des geestes is. Wij zullen ervoor moeten zorgen, dat de techniek middel blijft en niet een doel op zichzelf wordt, anders zou het de dood van de cultuur betekenen. (…)”.

Alhoewel ik, net als de meesten van u, die dag nog niet was geboren, was die datum wel de dag dat wij in toenemende mate het canvas van de onbekende artiest in ons leven toelieten. In die begintijd was die ‘artiest’ vooral uitdrager van een maatschappijvisie, zoals de Roomse Cals het op 2 oktober 1951 formuleerde: “Ik spreek daarom de wens uit dat dit nieuwe medium onder Gods onmisbare zegen in belangrijke mate zal bijdragen aan de spreiding van de cultuur in Nederland.”

Vanaf 1965, toen de SUR (Stichting tot Uitzenden van Reclame) werd opgericht, die snel de STER (Stichting Ether Reclame) ging heten, werd de TV meer en meer ook het canvas van de Marketing-artiest die u, de TV-consument, vooral wilde inspireren tot het consumeren van producten en diensten. In 1989 begon de eerste Nederlandse commerciële omroep. Volgens PwC groeide de pot met tv-reclameomzet van ‘geen stuiver om TV te maken‘ in 1951 tot bijna 1 miljard euro in 2017. Inmiddels bepalen niet meer de Marketing-artiesten wat u op de TV wilt zien maar de commerciële bedrijven die via de TV u tot het consumeren van hun producten willen overhalen.

Sinds jaren zijn er allerlei nieuwe ontwikkelingen zoals ‘on demand’ TV waar u weer wat rechtstreekser gaat kunnen betalen voor wat u wilt zien en beleven, en waarmee u al die reclame afkoopt. Netflix, Amazon, Disney… En voor u is er naast het TV-scherm inmiddels ook nog het telefoon- het iPad- en het computerscherm die allemaal samen de beleving van een groot deel van uw dag vorm geven.

Foto Wikimedia Commons

In de zorg voor mensen met dementie is dat TV-toestel, die canvas, een door bijna iedereen ernstig onderschatte kracht en invloed op de vulling en beleving van de wereld van mensen met dementie. De beleving door henzelf bedoel ik dan nadrukkelijk. Te vaak zie ik de kant-en-klare Andre Rieu CD-tjes klaarliggen om de mensen na de lunch rustig te houden en/of af te leiden van hun intense verveling. En door de onderschatting van de macht en invloed van wat er op dat canvas gebeurt blijft die invloed van dat canvas vaak juist erg negatief op die beleving. Waardoor stress wordt beleefd door de mensen met dementie die er soms zelfs gedwongen naar moeten kijken, met alle gevolgen van dien. Zoals verhoging van de zorgbehoefte. En onrust. En toename van ‘onbegrepen gedrag’.

Het simpelweg terug gaan naar de programma’s uit de beginjaren van de TV ‘omdat dementerenden die programma’s zo leuk vinden‘ is een ernstige oversimplificering van de macht en de kracht van dat grote zwarte canvas, zeker bij het ten goede inzetten ervan voor mensen met dementie. Nodig zijn dementiewijze experts in brede en rijke canvas vullingen waar mensen met dementie echt wat aan hebben, en die zij(!) positief beleven en daardoor minder last ervaren van hun beperkingen en van stress. De professionals van STV Geheugenvenster zijn die experts. En niet alleen de mensen met dementie blijken positieve reacties te hebben op hun inhoud van dat canvas, ook de verpleegtalenten plukken er de vruchten van. Als onderdeel van echte Coherentiezorg™ is het bieden van de juiste vulling van het canvas van het TV-apparaat een grote verrijking en bevelen wij STV Geheugenvenster van harte aan.